Wel of geen elektrische warmtepomp in Midden-Nederland

In de provincies Flevoland, Gelderland en Utrecht wordt geadviseerd aan huishoudens om geen elektrische warmtepomp te installeren, maar een hybride warmtepomp te overwegen.

Het demissionaire kabinet geeft aan dat vanwege de drukte op het stroomnet er geen ruimte is voor volledig elektrische modellen van een warmtepomp. Sommigen vragen zich af of dit een gemiste kans is voor het verduurzamen van Nederlandse woningen. Wat moeten we nu doen? 

Het belang van isolatie bij de overstap naar een elektrische warmtepomp

Bij een hybride warmtepomp wordt een deel van de verwarming elektrisch gedaan, maar op koudere dagen springt een gasgestookte ketel bij. Het is daarom belangrijk om eerst je huis goed te isoleren voordat je overstapt op een volledig elektrische warmtepomp. Dit leidt tot een blijvende energiebesparing, terwijl bij een hybride warmtepomp alleen de bron van energie voor de verwarming verandert. Volgens diverse duurzame installateurs is deze tussenstap niet nodig, waarbij met tussenstap de hybride warmtepomp wordt bedoeld.

Toch raadt demissionair klimaatminister Rob Jetten juist deze tussenstap aan voor huishoudens in de provincies Utrecht, Gelderland en delen van Flevoland. In deze regio’s worden door het kabinet en netbeheerders aanzienlijke maatregelen genomen om de drukte op het stroomnet aan te pakken. 

Lees ook: Je bedrijfspand met een laag energielabel verliest waarde!

Advies van minister Jetten

Een van deze maatregelen is dus het advies om geen volledig elektrische warmtepomp te installeren. Dit advies is echter vrijblijvend, zegt een woordvoerder van Jetten. “Mensen die wel all-electric willen, kunnen daarvoor kiezen.”

Zorgen over druk stroomnet bij verkoop elektrische warmtepomp

De bezorgdheid over een te druk stroomnet lijkt nu een daling in de verkoop van elektrische warmtepompen te veroorzaken. In het eerste kwartaal van 2024 is de verkoop aan installateurs volgens de Vereniging Warmtepompen gehalveerd. Meerdere installateurs melden dat de vraag van consumenten nog steeds hoog is. Eneco merkt geen stagnatie op en ziet juist nog genoeg interesse voor elektrische warmtepompen.

Toch maken producenten van elektrische warmtepompen zich zorgen dat berichten over het volle stroomnet mensen afschrikken. Volgens de voorzitter van de branchevereniging hangt deze zorg boven de markt van elektrische warmtepompen en leidt dit tot voorzichtigheid. Dat is begrijpelijk, want binnen de kortste keren kunnen consumenten ook worden ‘gestraft’ als ze hun huis willen verduurzamen met een elektrische warmtepomp. Dan moeten ze straks ook weer kosten betalen, net als bij zonnepanelen het geval is.

Opstoppingen op het stroomnet liggen op de loer in sommige straten, vooral waar al veel elektrische auto’s rondrijden en elektrische warmtepompen zijn geïnstalleerd. Maar op andere plaatsen is er nog ruimte op het net, zelfs in de provincies waar de problemen het grootst zijn. 

App om stroomnet in kaart te brengen

Op dit moment is het moeilijk voor de consument om te weten hoe het met het stroomnet in hun buurt is gesteld. Netbeheerders werken aan een app die dit inzichtelijk maakt. Deze app moet mensen aanmoedigen om zuiniger om te gaan met energie, bijvoorbeeld door hun elektrische auto niet op te laden wanneer het elektriciteitsnet overbelast dreigt te raken. 

De verschillende soorten warmtepompen

Er zijn verschillende soorten warmtepompen. Waar een cv-ketel het huis verwarmt met gas, gebruikt een warmtepomp elektriciteit. Verwarming met een warmtepomp is efficiënter omdat hij veel warmte uit de buitenlucht of bodem haalt. Daardoor is minder energie nodig dan bij verwarming op gas.

De elektrische warmtepomp verwarmt water tot een lagere temperatuur dan een cv-ketel. Daarom werken ze het beste met moderne radiatoren of vloerverwarming. Ook moet je huis goed geïsoleerd zijn.

Als je huis niet goed geïsoleerd is, kan een hybride warmtepomp een oplossing zijn. Deze warmt je huis meestal elektrisch op, maar een gasketel springt bij als het erg koud is. Zo blijf je deels op gas verwarmen, maar bespaar je toch al veel aardgas.