Prinsjesdag 2023: Over energie en de woningmarkt

Op 19 september 2023, Prinsjesdag, markeert de start van het nieuwe werkjaar van de regering. Op deze derde dinsdag in september zal minister Kaag van Financiën de Miljoenennota en de Rijksbegroting aan de Tweede Kamer presenteren. Net zoals afgelopen jaar, zullen wij dit jaar de belangrijkste plannen met betrekking tot energie en de woningmarkt in de schijnwerpers zetten. 

Over Energie tijdens Prinsjesdag 2023

In het kader van het energie onderwerp bespreken we de ontwikkelingen van Prinsjesdag 2023 met betrekking tot het einde van het energieprijsplafond, het Tijdelijk Noodfonds Energie, de toenemende belastingen op de energierekening, de afschaffing van de energietoeslag, de salderingsregeling vanaf 2025, een subsidieregeling voor zelf klussers op het gebied van isolatie, en het Nationaal Warmtefonds.

Afschaffing van het Energieprijsplafond

Tot 1 januari 2024 zullen huishoudens, met een verbruik tot 2.900 kWh elektriciteit en 1.200 m3 gas, gecompenseerd worden voor de hoge belastingdruk en de hoge tarieven voor energielevering. In 2024 komt er een einde aan het prijsplafond, waardoor huishoudens opnieuw het volledige tarief voor energielevering, inclusief belastingen, moeten betalen. 

Het Tijdelijk Noodfonds Energie blijft als vangnet

Het Tijdelijk Noodfonds Energie blijft tot en met maart 2024 operationeel. Het is bedoeld voor mensen met een laag inkomen die moeite hebben met hun hoge energierekening. Nu het energieprijsplafond en de gemeentelijke energietoeslag per 1 januari komen te vervallen, blijft het noodfonds bestaan als ondersteuning voor mensen die de kosten niet kunnen dragen. Voor dit doel wordt in 2024 ongeveer 60 miljoen euro gereserveerd. Op dit moment wordt er nog gewerkt aan de uitvoering van het fonds.

Toenemende Belastingen op de energierekening

Vanaf 1 januari 2024 wordt er een nieuwe belastingstariefschijf geïntroduceerd voor zowel gas als elektriciteit. Voor gas strekt de eerste belastingstariefschijf zich uit tot 1.000 m3, terwijl voor elektriciteit dit geldt tot 2.900 kWh. Met deze nieuwe eerste tariefschijf heeft de regering de mogelijkheid om in de toekomst het belastingtarief tot een bepaald verbruik te verlagen. De invoering van de nieuwe eerste tariefschijven leidt echter niet tot een vermindering van de totale energiebelastingdruk.

De verschuiving van energiebelasting blijft in 2024 voortduren, met een stijging van 19% voor gas en 14% voor elektriciteit. Deze verschuiving heeft tot doel de verduurzaming verder aan te moedigen. 

De energiebelastingvermindering, de vaste korting op belastingen, zal in 2024 beperkt stijgen, van €596,86 naar €603,04 inclusief btw, wat neerkomt op een stijging van 1%.

Bij een gemiddeld energieverbruik van een huishoudenseigenaar, dat wil zeggen ongeveer 3.300 kWh elektriciteit en 1.490 m3 gas, zal de belasting op de energierekening in 2024 met 12% stijgen. In 2023 was er sprake van een buitengewone stijging van de belastingdruk op de energierekening, namelijk 26%. Deze stijging werd grotendeels gecompenseerd door het energieprijsplafond. In 2024 komt er een einde aan dit prijsplafond, waardoor huishoudens het volledige tarief weer moeten betalen. Ten opzichte van 2022 zal de belastingdruk in 2024 met 264% stijgen. Waarbij 2022 het jaar zonder prijsplafond was. 

Geen Energietoelage voor de laagste inkomens in 2024

In 2023 ontvingen huishoudens met een inkomen rond het sociaal minimum een energietoelage als een van de maatregelen om de hoge energierekening te compenseren. De gemeentelijke toeslag wordt volgend jaar niet verlengd.

Onzekerheid rondom de afbouw van de salderingsregeling in 2025

Eind september zal de Eerste Kamer beslissen of het wetsvoorstel dat de afbouw van de salderingsregeling regelt, verder behandeld zal worden. Of dat het uitgesteld wordt tot het nieuwe kabinet. Vanwege de noodzakelijke voorbereidingstijd is het onzeker of het wetsvoorstel nog op 1 januari 2025 in werking kan treden.

Subsidie voor doe-het-zelvers die hun woning willen isoleren

Als je van plan bent om zelf je woning te isoleren, kun je subsidie aanvragen voor de uitvoering van deze taak. Dit initiatief van de overheid heeft als doel huiseigenaren te helpen besparen op kosten en tegelijkertijd professionals de ruimte te geven voor complexere projecten. De beschikbare middelen voor het jaar 2024 bedragen ongeveer 27 miljoen euro per jaar. 

Goedkoop lenen voor verduurzaming via het Warmtefonds

Ook in 2024 zullen eigenaar-bewoners met een gezamenlijk inkomen tot €60.000 geen rente betalen over hun lening bij het Nationaal Warmtefonds. Daarnaast heeft het Warmtefonds de maximale leenbedragen verhoogd, zodat mensen zonder beschikbare leenruimte nu maximaal €10.000 rente- en gedeeltelijk aflossingsvrij kunnen lenen bij het Warmtefonds. 

Over de Woningmarkt tijdens Prinsjesdag 2023

Als we spreken over de woningmarkt, zijn er verschillende aspecten die aan bod komen tijdens Prinsjesdag 2023. Een van deze aspecten is het effect van het energielabel op de leenmogelijkheden bij de aankoop van een woning en bij verbouwingen aan bestaande woningen. De overheid wil een aanvullende hypotheek voor alleenstaanden en een Nationaal Fonds voor betaalbare woningen oprichten.

Gevolgen van het energielabel voor leenmogelijkheden bij de aankoop van een woning

Als je van plan bent om in 2024 een woning te kopen, dan kan het energielabel een impact hebben op de extra hypotheek die je kunt verkrijgen. Afhankelijk van het energielabel van de woning, zijn er verschillende bedragen die je extra kunt lenen:

• Bij een energielabel E, F en G kun je geen extra lening verkrijgen.
• Voor energielabel C en D kun je €5.000 extra lenen.
• Bij een energielabel A en B kun je €10.000 extra lenen.
• Bij een energielabel A+, A++ en A+++ kun je zelfs €20.000 extra lenen.
• Voor een energielabel A++++ is er de mogelijkheid om €40.000 extra te lenen.
• Als je een woning hebt met het hoogst mogelijke energielabel, namelijk energielabel A++++, en deze beschikt over een energieprestatiegarantie van ten minste 10 jaar, dan kun je zelfs €50.000 extra lenen.

Effecten van het energielabel op leenmogelijkheden voor renovatie van bestaande woningen 

In het jaar 2024 wordt het mogelijk om extra hypotheek te verkrijgen wanneer je besluit je woning te verduurzamen. Dit geldt vanaf energielabel A+++ tot en met energielabel G. Om dit te verduidelijken, kunnen we een voorbeeld geven. Stel, je koopt een woning of bezit al een bestaande woning met energielabel B. In dat geval kun je €10.000 extra lenen voor verduurzaming. De inkomensbeoordeling houdt geen rekening met dit bedrag van €10.000. Afhankelijk van het energielabel zijn de volgende extra leenmogelijkheden beschikbaar:

• Voor energielabel E, F en G kun je €20.000 extra lenen.
• Voor energielabel C en D kun je €15.000 extra lenen.
• Bij een energielabel A en B kun je €10.000 extra lenen.
• Voor energielabel A+, A++ en A+++ kun je ook €10.000 extra lenen.
• Bij een energielabel A++++ is er geen extra lening beschikbaar.
• Voor energielabel A++++ met een energieprestatiegarantie van minstens 10 jaar is er eveneens geen extra lening beschikbaar.

Extra hypotheek voor alleenstaanden

Alleenstaanden met een inkomen boven de €26.000 kunnen een extra lening van €16.000 aanvragen.

Nationaal Fonds voor betaalbare woningen

Het kabinet heeft plannen om in 2024 te starten met het Nationaal Fonds voor betaalbare woningen. Voor dit fonds is een budget van €40 miljoen gereserveerd. Dit is een positieve stap in de richting van het mogelijk maken van betaalbare eigen woningen voor een groter aantal mensen. Het betreft een eenmalige bijdrage, aangezien er momenteel geen financiering beschikbaar is voor het fonds na 2024.