Verder verduurzamen dan de Standaard voor woningisolatie

In 2021 zijn de Standaard en Streefwaarden geïntroduceerd als richtlijnen voor de minimale isolatiegraad van woningen. Ondanks dat de Standaard een haalbaar doel is voor woningisolatie, zijn er vaak goede redenen om verder te gaan in het streven naar duurzaamheid. De Standaard is tot stand gekomen als onderdeel van het Klimaatakkoord en is opgesteld door een speciale commissie. De Standaard geeft aan wanneer een woning als voldoende geïsoleerd wordt beschouwd.

Situaties zijn denkbaar waarbij het isoleren tot aan de Standaard niet de meest optimale oplossing is voor het verduurzamen van een woning. In opdracht van het RVO is er onderzoek verricht om deze situaties te identificeren. Het onderzoek heeft tot doel om specifieke omstandigheden te bepalen waarbij verdergaande verduurzaming dan de Standaard voor woningisolatie een zinvolle stap kan zijn.  

Wat is de Standaard in woningisolatie

De standaardnorm dient als richtlijn voor de mate van isolatie in een woning. Woningen verliezen warmte door verschillende delen, zoals de buitenmuren, vloer, dak, ramen en deuren. Als een woning goed geïsoleerd is, wordt het warmteverlies geminimaliseerd, waardoor duurzame, lage-temperatuurbronnen kunnen worden gebruikt voor verwarming. Voorbeelden hiervan zijn elektrische warmtepompen of lage-temperatuur warmtenetten op basis van aqauthermie of geothermie.

De standaard voor woningisolatie is gericht op de toekomst. Dit betekent dat je woning geen nieuwe isolatie hoeft te krijgen om klaar te zijn voor verwarming zonder aardgas. Bovendien biedt de standaard inzicht in het gewenste type ventilatiesysteem om de benodigde hoeveelheid warmte in de winter te verminderen. Op deze manier kunnen woningeigenaren en/of verhuurders zich voorbereiden op de toekomst, waarin het de norm wordt om gebouwen te verwarmen zonder gebruik van aardgas in de gebouwde omgeving. 

De standaardnorm op het energielabel

Vanaf augustus 2021 wordt de standaard opgenomen in het energielabel. Potentiële kopers kunnen dan bij de aankoop en financiering van de woning rekening houden. Met de eventuele werkzaamheden die nog moeten worden uitgevoerd om de woning geschikt te maken voor verwarming zonder aardgas.

De hoogte van de standaard wordt berekend aan de hand van een formule. Welke te raadplegen is op de website van het RVO. De verhouding tussen de oppervlakte van de woning en de oppervlakte van de gevels en daken speelt een rol bij het bepalen van de standaardnorm. Om te verifiëren of een woning aan de standaard voldoet, is een energielabel vereist dat is uitgegeven na 1 januari 2021.

Wat zijn de Streefwaarden in woningisolatie

Naast de algemene Standaard normen voor gehele woningisolatie, bestaan er ook Streefwaarden die van toepassing zijn op individuele bouwdelen van een woning. Deze Streefwaarden zijn relevant wanneer je overweegt om specifieke delen van je woning te verduurzamen. Ze geven aan wanneer een afzonderlijk bouwdeel, zoals een dak, vloer of ramen, als ‘toekomstbestendig’ kan worden beschouwd, wat betekent dat ze uitstekend zijn geïsoleerd. Door een bouwdeel te isoleren volgens deze Streefwaarden, zorg je ervoor dat dit deel van je woning al optimaal is geïsoleerd en geen verdere aanpassing vereist wanneer je overstapt op een alternatieve warmtebron. Het uiteindelijke doel is dat je woning voldoet aan de algemene standaardnorm, maar het is niet noodzakelijk om alle Streefwaarden te realiseren.

Stel dat je bijvoorbeeld van plan bent om je dak te renoveren, maar je hebt nog geen plannen om de gevels aan te pakken. In dit geval is het verstandig om de dakrenovatie te laten voldoen aan de Streefwaarden. Hoewel alle Streefwaarden logischerwijs strenger zijn dan de algemene Standaard, biedt het kiezen voor Streefwaarden. De zekerheid dat de betreffende bouwdelen klaar zijn voor de toekomst. Dit voorkomt dus toekomstige herinvesteringen. 

Bij het nemen van dergelijke maatregelen rijst de vraag. Waarom zou je je huis niet meteen volledig aardgasvrij en energieneutraal maken? Hier zijn drie argumenten voor:

• Kwaliteits- en comfortverbeteringen maken je woning vergelijkbaar met de kwaliteit van een nieuwbouwwoning, waardoor de waarde van je huis stijgt. 
• De besparingen beginnen direct. Het is financieel voordeliger om nu te investeren en meteen te stoppen met het betalen voor gas. In plaats van de komende tien jaar energiekosten te blijven dragen voordat je alsnog moet investeren. 
• De kosten van de benodigde investeringen benaderen sterk de kosten voor een ‘in één keer goed’ aanpak.

Het bijdragen aan de klimaatdoelen

Het wijdverbreide gebruik van de Standaard tijdens renovaties en verduurzamingsprojecten draagt aanzienlijk bij aan:

• Het behalen van klimaatdoelstellingen.
• Het realiseren van de overeengekomen vermindering van CO2-uitstoot in de gebouwde omgeving tegen 2030 en 2050.
• Het verlagen van energiekosten en het verminderen van de ruimtebehoefte voor duurzame energieopwekking. Goed geïsoleerde woningen verbruiken over het algemeen minder energie.