Overheid moet gas geven om huizen met slecht energielabel te verduurzamen

De overheid moet zich extra inspannen om woningen met een slecht energielabel te verduurzamen. Dat stelt ABN AMRO in het nieuwste Woningmarktmonitor. Vooral het renoveren van huizen met een energielabel F of G is een flinke uitdaging.Deze woningen zijn vaak technisch complex. Op het eerste gezicht lijken ze economisch onaantrekkelijk om te verbeteren. Dit geldt vooral voor eigenaren met een lager inkomen.

“Dat is zorgelijk, omdat de regelgeving bepaalt dat de helft van de totale verbetering in energie-efficiëntie afkomstig moet zijn van de woningen met de laagste energielabels,” zegt Mike Langen, Senior Econoom Woningmarkt van ABN AMRO. “Gerichte renovatie kan niet alleen bijdragen aan de klimaatdoelen, maar ook de maandelijkse energielasten van woningeigenaren sterk terugdringen. Om deze huishoudens te ondersteunen, zal de overheid meer maatregelen moeten nemen.”

Doelstellingen in zicht, maar risico’s blijven

Het gemiddelde energieverbruik van Nederlandse huizen is sinds 2020 met ruim 7 procent gedaald. Dit komt mede door energiezuinige nieuwbouw en de verduurzaming van bestaande woningen. In het basisscenario verwacht ABN AMRO dat het gemiddelde verbruik in 2030 uitkomt op de hoeveelheid kWh per m² per jaar. Dat is een daling van 17,8 procent ten opzichte van 2020. Daarmee zou Nederland de doelstelling uit de Europese richtlijn energieprestatie van gebouwen (EPBD) halen, die in 2026 in nationale wetgeving wordt opgenomen.

Toch blijft het aandeel slecht presterende woningen in elk scenario nagenoeg gelijk, wat het behalen van de EU-doelen kan bemoeilijken. Nederland streeft ernaar om voor 2030 in totaal 2,5 miljoen woningen te renoveren, waarvan 1 miljoen huur en 1,5 miljoen koopwoningen. Dit zodat alle woningen met label G (vanaf 2027) en met F of slechter (vanaf 2030) minimaal label C krijgen.

Belemmeringen en beleidswijzigingen

De verduurzaming wordt geremd door hoge renovatiekosten, beperkte kennis bij huiseigenaren en recente beleidswijzigingen. Zo is het plan om hybride warmtepompen vanaf 2026 verplicht te stellen geschrapt en wordt de salderingsregeling voor zonnepanelen in 2027 volledig beëindigd.

Een belangrijk onderdeel van de strategie blijft de uitbreiding van collectieve warmtenetten. In 2024 waren circa 500.000 huishoudens aangesloten, met als doel dit aantal te verdubbelen tegen 2030. De hoge aansluitkosten vormen echter een obstakel, waardoor aanvullende maatregelen zoals subsidies en prijsplafonds wonden onderzocht.

Conclusie

Hoewel Nederland op koers ligt om de gemiddelde energie-efficiëntedoelen te halen, vormt de verduurzaming van woningen met een slecht energielabel nog steeds een grote uitdaging. Zonder extra steunmaatregelen dreigen juist deze huizen, vaak bewoond door mensen met een lager inkomen, achter te blijven. ABN AMRO benadrukt dat gerichte renovaties niet alleen essentieel zijn voor het behalen van de klimaatdoelen, maar ook voor het verlagen van de energielasten van huiseigenaren. De komende jaren zullen bepalend zijn om alle woningen, ook die met energielabel F of G, toekomstbestendig te maken.